ebû mansûr el-mâtürîdî(ö. m. 944), ehl-i sünnet kelâmı ile dirayet tefsirinin kurucusu ve hanefî fıkhının geliştiricisidir. günümüze ulaşan ilk dirayet tefsirinin müellifidir. imam mâtürîdî, te'vîlât'ında, sahabe, tâbiîn ve tebe-i tâbiîn neslinden intikal eden açıklamaları da nakletmiştir. böylece, muhtemel anlamları akıl yürüterek belirlemeye çalışmak suretiyle te'vil yöntemini uygulamıştır. eserde, itikadî mezheplere dair bilgilere yer verildiği gibi, fıkhî mezheplere, özellikle şafiî fıkhına ilişkin bilgilere de yer verilir.

te'vîlâtü'l kur'ân tercümesi, mâtürîdî'nin günümüze intikal eden en hacimli eseri olup tefsire dair erken devir islâm düşüncesi ürünlerinin en önemlilerindendir. kitap, başta tefsir olmak üzere kelâm, mezhepler, fıkıh, usûl-i fıkıh gibi temel islâmî ilimlerin yanı sıra islâm dışı din ve mezheplere ilişkin değerli bilgiler de içerir.