kızıl kahkaha - bulunmuş bir elyazmasından parçalar

rus dışavurumculuğunun öncülerinden leonid andreyev, kızıl kahkaha’da savaşın dehşet vericiliğini içeriden bir gözle, derin etki bırakacak bir kesit sunarak ifade eder. içeriğine ustalıkla uydurulmuş sert, soğuk ve kayıtsızca dürüst metin, yalnızca cephede olan biteni aktarmakla kalmaz, evlerinde bekleyen asker ailelerine dahi tesir eden toplu delilik halini de ele alır. andreyev’in savaşı, atılan tüm mermilerin hedefi vurduğu bir kahramanlık öyküsü değil; kopan uzuvların, mektupları evlerine ölüm haberinden sonra ulaşan askerlerin, sonu gelmez ölüm listelerinin, insanı delirten uykusuzluğun, cephede ve evlerde ayrı ayrı hüküm süren korkunun kan donduruculuğunun öyküsüdür.