Kayıt Ol
Şifremi Unuttum
hatıralar yakın geçmişimizin farklı
perspektiflerden hareketle yeniden düşünülmesine ve soğukkanlı
değerlendirmelere konu edilmesine katkı sağlamaları bakımından büyük önem
taşırlar. hele modern dönemin meşhur ama aynı zamanda tartışmalı isimleri söz
konusu olduğundaysa bu önem katbekat artar. etkisinin büyüklüğü yanında şöhreti
ile bilinen cemaleddin afgani’ye dair hatıralar bu cümleden kabul edilebilir.
zira kendisi hem çağdaş islam düşüncesi hem de islamcılık tarihi ele alınırken
üzerinde en çok tartışılan portrelerden birisi konumundadır. muhammed abduh,
rızâeddin bin fahreddin ve abdülkadir mağribî’nin metinlerinden oluşan bir
hayat üç bakış cemaleddin afgani adlı derleme, ardında çok fazla yazılı eser
bırakmayan bir tarihî şahsiyetin hayatı, düşünceleri ve etkileri için önemli
birincil kaynakları bir araya getiriyor. anlatılanlar afgani’nin faaliyetleri,
yaşantısı ve kendisine atfedilen görüşlerle genel hatları ile uyuşsa da her
bakış açısının kendine özgü olması hasebiyle birtakım farklılıklar da göze çarpıyor.
her üç müellif, aile çevresinden özel hâllerine, hikmetli sözlerinden
eserlerine detaylı bir afgani biyografisi sunmakla kalmıyor, esasen onun siyasi
eylemci olarak portresini çiziyor. böylece afgani üzerinden aslında avrupa
emperyalizminin dünyanın hemen her yerine yayıldığı, büyük devletler arasındaki
gerilim ve rekabetlerin şiddetlendiği, uzun saltanatlar yüzyılında
imparatorlukların karşı karşıya kaldığı sorunların tasvirini izlemek de mümkün
hâle geliyor. bir hayat üç bakış cemaleddin afgani keskin bir zekâya, kıvrak
bir üsluba ve etkileyici bir hitabete sahip olan afgani’nin siyasi ve düşünsel
çizgisini anlamak için çok önemli bir kaynak…